هشتمین نشست از شب های ادبی «انجمن داستان سیمرغ» به موضوع «سورئالیسم در ادبیات داستانی» اختصاص داشت. این نشست با حضور «میثم کیهان نژاد» داستان نویس و منتقد ادبی ساکن مشهد و تعداد قابل توجهی از نویسندگان و علاقه ‌مندان به ادبيات داستانی ، بعدازظهر بارانیِ پنجشنبه ۱۳ ام خرداد ماه در کتابکده ی فرّ اندیشه برگزار شد.

کیمیا امینی ، کارشناس ارشد ادبیات فارسی در ابتدای جلسه به موضوع «مرز میان خیال و تخیل با رویکردی بر گونه های فانتزی و سوررئال» پرداخت و گفت: «قلمرو داستان های خیال و وهم وسیع است از رمان های حیرت انگیز ارباب حلقه ها اثر جی.آر.آر. تالکین گرفته تا داستان های کوتاه فانتزی و قسمتِ اساطیری قصه های شاهنامه فردوسی.»

میثم کیهان نژاد ، داستان نویس و منتقد ادبی ساکن مشهد به زیان سورئال و تفکر صادق هدایت در رمان بوف کور پرداخت و گفت: «هشتاد سال گذشت اما بوف کور فهمیده نشد، بلکه بد فهمیده شد! دغدغه های درونی و بیرونی نویسنده باعث شد تا فضای خاکستری رمانِ بوف کور کدر نشان داده شود.»

مجید نصرآبادی ، داستان نویس و مدرس داستان به سوررئالیسم و تفکر مدرن پرداخت و با اشاره به اندیشه و قلمِ صادق هدایت گفت: «صادق هدایت در هند زندگی کرد. فرقه های مختلفی را از نزدیک دید. وقتی می خواهد داستانی بنویسد همه ی عوامل تجربی و دیداری به کمکش می آیند. پس دنیای ناخودگاه صادق هدایت، سرچشمه از تجربه ها و دیده هایش است.»

پایان بخش برنامه، قرائت بخش کوتاهی از داستانِ «به تماشای شکوفه ها» اثر جمال میرصادقی بود که توسط مصطفی بیان ، داستان نویس و دبیر انجمن داستان سیمرغ خوانده شد.

نشست انجمن کتاب سیمرغ با تیم معرفی پایتخت کتاب ایران

سه شنبه ۲۸ اردی بهشت ۱۳۹۵ / کتابخانه ی دکتر شریعتی نیشابور / ساعت ۱۸ الی ۲۰

ایستاده از سمت راست:

خانم قدمیاری ، خانم صفایی ، دکتر نوری زاده ، مصطفی بیان ، آقای سیدآبادی (داستان نویس) ، فریدون عموزاده خلیلی (داستان نویس و روزنامه نگار برجسته و رييس هيات مديره انجمن نويسندگان) ، مهندس بکائیان ، آقای تقی آبادی ، ……… ، آقای احمدآبادی

نشسته از سمت راست:

خانم صادقی ، محمود آموزگار (رییس اتحاديه ناشران و كتابفروشان تهران و مدير نشر آمه) ، ابراهيم حيدری (معاون دفتر مطالعات و برنامه ريزی فرهنگی وزارت ارشاد و دبير اجرايی انتخاب و معرفی پايتخت كتاب ايران) ، خانم دکتر پازوکی (کارشناس برجسته کتابداری) ، دكتر حاجی زين العابدينی (استاد برجسته كتابداری دانشگاه، بازرس انجمن علمی كتابداری و اطلاع رسانی ايران) ، آقای لگزیان ، آقای دکتر محمد احمدآبادی (دبیر انجمن کتاب سیمرغ)

طی مراسمی در روز پنجشنبه ۲۳ اردیبهشت ماه جاری (ساعت ۱۶) در نمایشگاه بین ‌المللی کتاب تهران ، از چاپ دوم کتاب «غذا در قرآن» با حضور آقای عباس کرخی ، سرپرست محترم اداره ی فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نیشابور و تعدادی از نیشابوری های ساکن تهران، رونمایی شد.

نشست «داستان خوانی داش آکُل نوشته ی صادق هدایت»

هفتمین نشست از شب های ادبی «انجمن داستان سیمرغ» به خوانش و نقد و بررسی داستان «داش آکُل» اثر زنده یاد «صادق هدایت» اختصاص داشت. این نشست با حضور بیش از پنجاه نفر از نویسندگان و علاقه ‌مندان به ادبيات داستانی، بعدازظهر دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ماه در کتابکده ی فرّ اندیشه برگزار شد.

مصطفی بیان ، دبیر انجمن داستان سیمرغ در ابتدای جلسه گفت: «داستان کوتاه داش آکل از مجموعه داستان سه قطره خون اثر صادق هدایت انتخاب شده است. این داستان را انتخاب کردیم ، زیرا از میان انبوه داستان های هدایت شاید بتوان گفت هنرمندانه ترین آنهاست.»

مجید نصرآبادی ، داستان نویس و مدرس داستان به زندگینامه و اندیشه ی صادق هدایت پرداخت و گفت: «داش آکل داستان جوانمردی و غیرت است. در خلال این قصه داش آکل که از چهره های دوست داشتنی طبقات پایین جامعه است مردی جوانمرد و با غیرت است در مقابل کاکارستم چهره منفی داستان قرار می گیرد.» نصرآبادی در ادامه می گوید: «هدایت در پی تثبیت آگاهی های غیر رسمی طبقات فرو دست جامعه بوده است.»

حجت حسن ناظر ، به فیلم «داش آکل» ساخته ی مسعود کیمیایی اشاره می کند و می گوید: «مسعود کیمیایی این فیلم را در سال ۱۳۵۰ ساخت و بهروز وثوقی در آن نقش آفرینی کرده است. موسیقی بی نظیر این فیلم را اسفندیار منفرد زاده تنظیم کرده است. این فیلم در سینما و تئاتر ایران ، یک شاهکار محسوب می شود.» ناظر در ادامه توضیح می دهد: «نگاه روشنفکرانه و ادیبانه سینما در گذشته نسبت به امروز پُر رنگ تر بوده است.»

در این نشست، داستان کوتاه «داش آکُل» اثر صادق هدایت توسط خانم ها کیمیا امینی، زهره احمدیان، مهرنوش چمنی و فائزه کرامتی قرائت شد. 

آدرس وبلاگ انجمن داستان سیمرغ:

http://simurgh-dastan.blogfa.com/

بالاخره  چاپ دوم کتابم (غذا در قرآن) به نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رسید.

کتاب «غذا در قرآن» سعی می کند با استناد به قرآن کریم ، علاوه بر آشنایی با آیات قرآن در مورد تغذیه، با خواص غذایی و دارویی انواع خوراکی ها و میوه های ذکر شده در قرآن کریم مانند انار، انجیر، انگور، زیتون، آب، شیر مادر، معایب مصرف الکل، تغذیه حرام و فواید روزه داری آشنا شوند.

چاپ اول کتاب «غذا در قرآن» زمستان سال ۹۲ منتشر شد و چاپ دوم آن قرار است در نمایشگاه کتابِ امسال رونمایی شود.

چاپ دوم کتاب «غذا در قرآن» با شمارگان یکهزار نسخه و با بهای ۱۳۰ هزار ریال از سوی انتشارات آهنگ قلم در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود.

خوشحال می شوم شما را در نمایشگاه کتاب تهران ببینم.

۲۴ و ۲۵ اردیبهشت / غرفه انتشارات آهنگ قلم

آدرس غرفه: سالن ملل ، راهروی ۴ ، غرفه ۲۵ ، انتشارات آهنگ قلم

http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950204000470

به عقیده ی آموزگارانِ داستان نویسی : «داستان کوتاه، برشی از زندگی است». حال فارغ از این تعریف، بایستی ببینیم کتاب «بنی آدم» چقدر توانسته در اجرا موفق باشد؟

روایت «آدم ها» در دنیای امروز، روایتی فراگیر شده که می تواند دلایل بی شماری را داشته باشد. من با خواندن مجموعه داستانِ «بنی آدم»، بلافاصله به یاد مجموعه داستان «آدم ها» ی احمد غلامی انداخت. غلامی می گوید: «خیلی ‌ها از این آدم‌ واقعی ‌اند. اما داستان‌‌ شان تخیلی است. خیلی از داستان ‌ها واقعی‌ اند و آدم ‌هایشان تخیلی. بعضی هر دو؛ واقعی و تخیلی‌ اند.»

قصه ی «بنی آدم»، قصه ی سرراستی است از «آدم های» امروز ما. «آدم های قدیمیِ باقی مانده، احتمالا این طورند که نمی خواهند با تبیین دقیق عمری که گذرانده اند، نقطه ی مرگ خود را پُر رنگ تر به تصور در بیاورند» (مولی و شازده، صفحه ۷).

به نظر من، دو داستان «مولی و شازده» و «چوب خشک بلوط» از معدود داستان هایی است که با خواندنش احساس می کردم، داستانی دارد بازگو می شود و حوادث دقیق و منظم در جای خود اتفاق می افتند و گره گشایی می شوند. شخصیت پردازی داستان به همراه فضاسازی، عالی بود.

«نمی خواهم به جمعیتی بپردازم که با حضور گُله به گُله شان میدان را کچل کرده بودند. اما آن زن که پیش تر آمده بود به میدان که یک گوشه زیر تاقی کنج گرفته بود، میدان که خالی شد برخاست و آمد طرف ستون، به جای خالی مرگ نگاه کرد، برگشت و رفت طرفی تا بیرون برود. بیرون رفت در حالی که این بار تو بره اش را روی کول و گردن گرفته بود (مولی و شازده، صفحه ۱۱).

اما چهار داستان دیگر، چه می خواهد بگوید؟ اصلا قصدی برای گفتن مساله ای دارد؟ (بویژه داستان کوتاهِ یک شب دیگر). این گونه داستان نوشتن که چفت و بست ندارد را می توان همینطوری ادامه داد الی الابد و خواننده اگر حوصله اش شود که بعید می دانم دنبال این روایت مغشوش و بی سرانجام را بگیرد تا ببیند که چه می شود که البته  هیچ می شود! و بقولی ، خواننده ی علاقه مند به شخصیتِ بزرگِ «محمود دولت آبادی» (خالق رمان کلیدر)، یک داستان زیبا را در قالبی زیبا و هوشمندانه نمی بیند.

مهم ترین ویژگی های داستان های «بنی آدم»: انعکاس زندگی آدم ها ، توجه به روان شناختی شخصیت های داستان، آغاز داستان ها با یک بحران، تصویرسازی در قالب کلمات و استفاده از جلوه های طبیعت برای توصیف دنیای درونی قهرمانان است.

دو داستان «مولی و شازده» و «چوب خشک بلوط» تمام ویژگی های داستان های محمود دولت آبادی را در خود دارد. قهرمان داستان و بقیه چهره ها در قالب کلمات و توصیفات درونی و بیرونی نویسنده، کاملا معرفی می شود.

«می دیدی مرد سال خورده را، که در پرتوِ مهتاب با پاهای چوبی اش به دشواری لابه لای خرسنگ ها را گذر می کند با یک چوبدست کج که یک سر آن روی شانه ی پسرکِ خاموش قرار داد و فکری می کردی پسرک – تکه – لابد فکر می کرد تا چکاد برفو راهی نمانده است و می دانست که هیچ کس صدای فکر او را نمی شنود (چوب خشک بلوط، صفحه ۶).

این بار داستان های دولت آبادی به جای روستا در شهر اتفاق افتاده است؛ مثل داستان کوتاه «مرد» (از کتاب هجرت سلیمان). ترسیم فضای اجتماعی، سياسی، اقتصادی و … را که نویسنده در طول زندگی خود با آنها برخورد نموده از خلال داستان پیداست. به قول دکتر حسن ذوالفقاری: «هرچه روستا و طبیعت داستان های دولت آبادی زیباست، شهر و جلوه های آن زشت و کریه می نماید (چهل داستان کوتاه ایرانی/ ص ۲۶۳).

اين كه استاد محمود دولت آبادی بعد از ده سال و اندی كاری داستانی چاپ می كنند خيلی قابل تامل است. چرا نويسنده ای در قواره او كه به زعم ما بايد نوبل بگيرد ده سال و يا بيشتر داستان چاپ نمی كند يا نمی نويسد. مقايسه كنيم با موراكامی (داستان نویس ژاپنی) كه در اين ده سال چقدر كار چاپ كرده  و روزی چقدر شنا می كند تا سالم باشد و يا زنده یاد گونتر گراس (داستان نویس آلمانی) كه مُرد!

سوال اين است كه بر سر نويسنده ی ايرانی چه می آيد كه اين چنين نابود می شود و خيلی زود بازنشسته می شود. ممیزی های سلیقه ای ؟ متوهم شدن نويسنده پس ازمعروفيت؟ الكل و سیگار؟ قطع شدن ارتباطش با ادبيات معاصرش با اين ديد كه جز من همه جفنگ می نويسند؟

دلیل نابودی ، هر یکی از گزینه های مطرح شده ای که گفتم، می تواند باشد اما می خواهم یک مورد دیگر را هم به موارد ذکر شده، اضافه کنم و آن باند بازی دسته های مختلف است که متاسفانه بسیار هم زیاد است.

کتابی چندین و چند باره معرفی و نقد می شود. جلسه ی رونمایی گذاشته می شود و آن قدر در بوق و کرنا می کنند که می خواهی بخوانی تا علت این همه هیاهو را بدانی؛ و وقتی می خوانی یا به کل چیزی در حد و اندازه ی آن همه تعریف و تمجید نبوده و  یا بسیار معمولی بوده. پشت آن نویسنده ی خاص، حتما کسانی هستند. اگر نه مگر ممکن است فقط تعداد کمی از کتاب ها مطرح شوند!!؟

و سخن آخر اینکه، محمود دولت آبادی قطعا استاد است و آخرين نويسنده بزرگ ایران.

مصطفی بیان

این یادداشت در مجله ی «جوانان امروز» ، اردیبهشت ۱۳۹۵ (شماره ۲۲۳۰) به چاپ رسیده است.

درباره ی رمان «رود راوی» نوشته ی ابوتراب خسروی

مهم ترین تفاوت مشهود یک داستان نویس را با بسیاری دیگر از داستان نویسان هم عصرمان تشخیص داد، خواندن رمان «رود راوی» (بهترین رمان سال ۱۳۸۲، بنیاد هوشنگ گلشیری) است. یکی از نکاتی که «رود راوی» به من داد، لذت خواندن از یک رمان من نظیر فارسی است.

حکایت رمان، فرزند یکی از رهبران فرق مذهبی غیررسمی برای تحصیل پزشکی به شهر لاهور می رود تا بتواند در آینده به سایر اعضای فرقه خدمت برساند. اما وی (که خود راوی قصه نیز هست) به جای تحصیل به فرق مخالف فرقه خود می‌پیوندد. سپس به شهر خود رونیز برمی‌گردد و در آنجا رهبر فرقه، وی را مامور به نگارش تاریخ فرقه می‌کند.

«برایش عجیب بود که هنوز خود را یک مفتاحی مومن می دانستم. شرح دادم که مقتاحی مومنی ام که معاندان حربی دارالمفتاح را خوب می شناسد. می گفت انتظار یک مرتد را می کشیده. در ثانی اصول مفتاحیه تناقضی با حکمت متکلمان ندارد. اعتقاد داشت که این نص صریح حضرت مفتاح است با این تفضیل که کلام ماهیتی شبیه به شیپور دارد که می تواند در دست باطل قرار گیرد تا آنها آن را وارونه به کار گیرند» (صفحه ۲۵ کتاب).

«رود راوی» ابوتراب خسروی کتاب خوشخوانی است، خصوصا برای کسانی که به فضای داستان های غریب و سورئالیستی علاقه مند هستند. زیرا نویسنده، عناصری از زمان معاصر نیز ارجاع می‌دهد و گویا با این شیوه می‌خواهد نشان دهد که آن چه در این شهر می‌گذرد هنوز و در دوران ما نیز ممکن است واقعیت داشته باشد.

«ابوتراب خسروی» می گوید: «معتقدم که ما در طول تاریخ مان همیشه با سه موضوع درگیر بودیم. سه موضوعی که با هم متصل‌ اند و ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند: قداست، فرقه گرایی و خرافه. این سه مفهوم تا همیشه، حتی قبل از اسلام نیز در تاریخ ما پُر رنگ بوده اند. ما در همه فواصل تاریخی خود اسیر فرقه‌گرایی، قداست و خرافه بوده ایم و البته این قضیه دو روی یک سکه دارد. یک روی این سکه جستجویی بوده که جامعه برای رسیدن یه شرایط یهتر همیشه داشته است و از طرف دیگر آن روی سکه، سمت و سوی این تلاش بوده که همیشه به خرافه رسیده و بازدارنده بوده است.»

نویسنده به خوبی با نشان دادن سه موضوع مهم جامعه ی گذشته و امروز ما، یادآوری می کند که این خصوصیت اخلاقی پرستش، خرافه و فرقه گرایی هستند که که تجربه ی تلخ تاریخ گذشته مان را نشان می دهد.

«همه ی این تغییرات از تاثیر هدایت مدبرانه حضرت مفتاح است. ایشان می فرمایند که با تفکرات سنتی مفتاحیه نمی توان در این زمانه پایدار بود… دیگر نباید مومنین دارالمفتاح عده ای ژنده پوش باشند که وقتی برای اجرای آداب به دارالمفتاح می آیند از غبار صورتشان شناخته نگردند بلکه مومنینی پاکیزه باشند که رایحه خوش عطرهایشان دارالمفتاح را معطر نماید» (صفحه ۲۹ کتاب).

«دارالمفتاح مالک همه ی این زمین ها است و همه ی آنها هم رعایای حضرت مفتاح» (صفحه ۳۰کتاب).

این طرح و نوشتار داستانی، نشان از توان بالای نویسنده در کشف آنِ داستانی دارد. نویسنده ترجیح می دهد که خود، راوی قصه شود. صحنه های زیبا و کوتاه را به جای توصیف های غیر عادی بر روی کاغذ بیاورد و به جای بارها طولانی نوشتن، منظم و یکدست اما تاثیرگذار برای جامعه ی امروز و یا فردای خود بنویسد.

رمان «رود راوی» را می توان نمونه ای موفق از روایت درباره ی طرح های درمانی، انتقادی و داستانی دانست که نویسنده تمایل داشته تا دوای دردِ جامعه ی خود را در قامت داستانی مفصل تر روایت کند. کلید موفقیت و بکر بودن این داستان نیز، دانش، آگاهی و قلمِ پخته ی نویسنده دانست. به عبارت دیگر گویا این داستان، نسخه ی درمان جامعه ی ماست که توسط نویسنده نوشته شده تا برای ما (خواننده)، دارویی باشد برای کشف درد بیماریِ جامعه ی ما.

«خودش هم نمی داند کی این اتفاق افتاده است. فقط یکهو به خودش آمده دیده است حامله است. و این که اول بار هم نبوده که این اتفاق افتاده. ولی هر بار به راحتی سقطش می کرده و همین حالا هم فکر می کند یک فوج بچه های سقط شده دارد. ولی این بار نمی تواند. از دستش بر نمی آید، حس می کند که این بچه زاد و رودش است» (صقحه ۱۲۷ کتاب).

به نظر من این رمان از دو دیدگاه درمانی (انتقادی) و دیگری اهمیت داستانی (قلم و خلق فضا) قابل بررسی است. هر چند در ابتدا، خواندن داستان برایم دشوار بود (بخاطر عدم آگاهی به قلم و فضای داستان های ابوتراب خسروی)، اما در پایان رمان به جرات می توانم اعتراف کنم که «رود راوی» ابوتراب خسروی جزو آثاری است که ارزش خواندن آن را دارد. برای نویسندگان جوانی مثل من و محققانی مثل دانشجویان بی طرف، کتابِ مهمی است.

از ویژگی های مثبت رمان، داستان بدون توصیفات اضافی پیش می رود. فضاهای زمانی داستان، موجب گسست فکر خواننده نمی شود. همچنین شخصیت پردازی با وجود دیالوگ های کم، نشان دهنده ی تبحر نویسنده در نگارش رمان است.

نکته ی قابل توجه برای من، راوی داستان است که برای رمان انتخاب شده. پیداست که محدودیت هایی برای بیان این داستان دارد و این محدودیت ها، تاثیری منفی در قلم و خلق داستان نداشته است. زیرا خدشه ای در فضای داستان نمی بینیم و نویسنده ماهرانه و زیرکانه،  اندیشه و تفکر انتقادی خود را با آوردن «نماد» در داستان بیان کرده است (سورئال).

از دیگر نکات ارزشمند داستان، نگاه غیر قهرمان پروری است. این که نویسنده تمام انتقاد و درد دل های خود را در اندیشه و بیان شخصیت های اصلی می گذارد و با وجود دیالوگ کم، دغدغه های ذهنی خودش را از زبان راوی منعکس می کند. در شخصیت پردازی ها، اگر به این رمان به صورت مستقل نگاه کنیم، در می یابیم که بسیاری از شخصیت ها، مبهم و غیر پخته نیستند.

رگه هایی از طنز تلخ در داستان نیز با اشاره به «دارالشفاء»، «کلمه ی وحی»، «جمعیت پنجاه هزار نفری» (فرقه های مذهبی)، «فضای خشن و استبدادی مذهبی» در رمان ابوتراب خسروی دیده می شود.

نثری که در این داستان به کار رفته، نثر کهن است. داستان، دو برش زمانی دارد، آن دو برش زمانی را هر کدام را با منطق خودش، نویسنده پیش می برد (عدم به هم ریختگی زمان). یکی برش زمان دوران رضا شاه است، یکی هم متاخرتر است.

محمد علی گودینی می نویسد: «نویسنده مذهب تشیع را به چالش کشیده است. چون بنیانگذار مذهب شیعه در ایران آل بویه بوده اند و نویسنده نیز این کد را در اثر تکرار کرده است. مانند صفحه ۸۴ کتاب نیز که فردی شمشیر به دست را نشان می دهد طعنی بر همین مطلب است که تشیع با شمشیر و قدرت تمدن ایرانی را ویران ساخته است. در صفحه ۱۹۸ به این اشاره می شود که متولیان مفاتیحه از جنس آتش هستند که این بر شیطان بودن این قشر اشاره دارد. نمونه دیگر این است که تاریخ ۱۹۲۰ که در رمان به آن اشاره شده است مقارن نهضت مشروطیت در ایران است و این خود اشاره ای به ماهیت تحولاتی دارد که از سرچشمه تشیع سیراب شده است» (ادبیات داستانی/ شماره ۸۰).

نوشتن در مورد این رمان برای من سخت و دشوار بود. قبل از نوشتن، یک ماه در مورد این کتاب می اندیشیدم! چرا نویسنده این داستان را نوشته است؟ برای چه کسانی نوشته است؟ آیا به هدف خود رسیده است و ….

به هر حال به خود جرات و جسارت دادم و درباره یکی از شاهکارهای ادبی زنده و امروز کشورم، روی کاغذ نوشتم. نوشتم تا شاید بتوانم منظورم را در مورد این کتاب بنویسم؛ هر چند دست و پا شکسته!

مصطفی بیان

این مقاله در ماهنامه ادبیات داستانی چوک (شماره ۶۹ ) اردیبهشت ۱۳۹۵ به چاپ رسیده است.

مطالعه به من جسارت نوشتن داد.

گفت و گو با نشاط داودی ، داستان نویسِ نیشابوری و سفیر نیکوکاری

«نشاط داودی» متولد ۱۳۴۸ از نیشابور است و کارشناسی تربیت بدنی از دانشگاه تربیت معلم تهران دارد. ایشان سال هاست ساکن تهران هستند و به حرفه ی مقدس معلمی مشغول اند. وی یکی از بانوان نيكوكار موسسه خيره كهريزک است.

خانم داودی نويسندگی را با رمان «بازگشت» در سال ۸۹ شروع كرد؛ و در ادامه «بهار زرد»، «رنگ خاموشی» و «باد ما را خواهد برد» را به چاپ رساند. «باد ما را خواهد برد» را به سفارش کهریزک و به همراه دوستش خانم مژگان مظفری منتشر کرده است. در حال حاضر، مشغول نگارش یک فیلم نامه زیر نظر ابوالحسن داودی است. همچنین در کلاس های قصه نویسی برای کودکان و نوجوانان تدریس می کند.

کمی درباره پیشینه نویسندگی تان بگویید؟ چه انگیزه ای باعث شد به نوشتن رو بیاورید؟

عضو کانون پرورشی کودک و نوجوان بودم (ابتدای خیابان شریعتی). پنجشنبه ها کلاس کتاب خوانی  داشتیم. سال ۵۸ داستان کوتاهی در مورد پستچی نوشتم که رتبه اول خراسان شد و لوح تقدیر گرفتم. با شروع جنگ دیگر کلاس های ما تشکیل نشد. سایه ی منفور جنگ همه چیز را احاطه کرده بود. من فقط برای دل خودم می نوشتم. چندین دفتر از دلنوشته هایم را به عنوان یادگار نگه داشته ام.

در مورد سوال دوم تان، علاقه مند به مطالعه ی رمان های تاریخی بودم. کتاب های «الکساندر دوما» و ترجمه های جناب ذبیح الله منصوری. رمان خواندن را با کارهای خواهران برونته و دافنه دوموریه شروع کردم؛ و کلاً طرفدار رمان ایرانی نبودم (به جز کتاب های آقای محمود دولت آبادی ). تا اینکه دوست عزیزی به عنوان کادو تولد، کتاب «باغ مارشال» آقای کریم پور را به من هدیه داد. این شروع آشنایی من با قلم رمان نویسان ایرانی بود. سال ها گذشت و دیگر شمارش رمان های خوانده شده از دستم رها شد و یک روز به این  نتیجه رسیدم، که من هم می توانم بنویسم!

چگونه ایده یک داستان را به دست می‌آورید؟

داستان های من برگرفته از واقعیت های پیرامون زندگی و محیط کارم هستند و همه واقعی اند. شغل و ارتباط نزدیکم با دانش آموزان، سوژه های واقعی و ملموس در جامعه را برآیم به ارمغان می آورد.

شما برگزار کننده دوره های داستان نویسی هم هستید. آیا به تدریس داستان نویسی اعتقادی دارید؟

کلاس های داستان نویسی خصوصا برای سنین ۹ و ۱۰ و ۱۱ سال به نظرم فوق العاده عالی است. در این سن، بچه آموزش می بیند که افکار و رویاهای خود را به دست قلم بسپارد و از خلق هنر خود و خواندنش لذت ببرد. دقیقا مثل کلاس مجسمه سازی یا نقاشی.

به عنوان یک نویسنده، مشکل کتابخوانی در جامعه ما چگونه حل می شود؟

به عنوان کسی که در محیط آموزش و پرورش مشغول به کارم؛ اگر بخواهیم مشکل کتابخوانی را اصولی و ریشه ای حل کنیم باید از مدارس شروع کنیم. به عنوان تکلیف درسی در تابستان لیست کتاب به دانش آموزان بدهیم و از ایشان بخواهیم کتاب های مورد علاقه ی شان را انتخاب کنند و بعد از خواندن به عنوان تکلیف خلاصه ی داستان را برای دوستان خود تعریف کنند. البته این کار مشروط به برنامه ریزی دقیق و اختصاص ساعتی در هفته به عنوان ساعت مطالعه می باشد که در بعضی از مدارس ابتدایی یک ساعت در هفته اجرا می شود. پیشنهاد من خواندن کتاب در ایام  تعطیلات تابستانی به صورت تکلیفی مفرح است؛ و صد البته کتاب های داستان و رمان.

از فعالیت های انجمن های داستان در نیشابور با خبر هستید؟ با نویسندگان ساکن نیشابور ارتباط دارید؟

متاسفانه خیر… صد افسوس که کم سعادتم…

توصیه تان به نویسندگان جوان نیشابور چیست؟

زندگی در پایتخت کتاب کشور و حال و هوای فرهیختگی شهرمان، به اندازه ی دنیاها می ارزد و انگیزه ی لازم را به نویسندگان جوان  نیشابور می دهد. من فقط با مطالعه ی زیاد توانستم بنویسم. مطالعه به من جسارت نوشتن داد.

به عنوان کوچکترین عضو این خانواده ی بزرگ قلم پیشنهاد می کنم؛ مطالعه ی مفید روزانه را فراموش نکنند. «خواندن» کلید موفقیت است. برای دلنوشته ها ی خود ارزش قائل باشند؛ از نقد های سازنده بهره ببرند و از انتقادهای تلخ، دلسرد نشوند.

در مورد آسایشگاه خیریه کهریزک توضیح می دهید؟

آسایشگاه خیریه کهریزک حدود دهه ی ۴۰ توسط مرحوم دکتر حکیم زاده تاسیس شد. این آسایشگاه با کمک های مردمی اداره می شود؛ و حال تبدیل به موسسه ی بزرگی شده که از معلولین، سالمندان و بیماران ام اس نگهداری می کند. در کنار دکتر حکیم زاده، خانم بهادر زاده ریاست بانوان نیکوکاران را به عهده دارند. هر سال ۳ بازارچه خیریه در تهران و یک بازارچه در انگلیس و آمریکا هم برگزار می کنند. بانوان نیکوکار بدون توجه به اختلاف طبقاتی و شغل، یک دل و یکرنگ شده و در بازارچه مشغول به کار می شوند. همه خود را موظف می دانند که در طی سال برای کمک به مدد جویان به آسایشگاه بروند.
به سفارش خانم بهادر زاده برای آشنایی قشر جوان با آسایشگاه، من و خانم مژگان مظفری، کتاب «باد ما را خواهد برد» را نوشتیم؛ که در کنار کتاب های دیگرمان در بازارچه به نفع آسایشگاه توسط خودمان به فروش می رسد. از افتخارات ما حضور استاد بزرگ جناب دکتر الهی قمشه ای در جمع  بانوان نیکوکار و توجه خاص ایشان به کتاب ما هست، که دست خطی از ایشان دارم.

مصطفی بیان

این گفت و گو در شماره ی پنجم (۲۸ فروردین ۹۵) هفته نامه ی «آفتاب صبح نیشابور» به چاپ رسید.