نقد و نظر پیرامون «طبقه ششم خانه ۵ طبقه و افسانه های زیر چادر»
مترجمی که به سه زبان تسلط دارد، پل فرهنگی مطمئنی است!
نویسنده: فروغ خراشادی / کانال تلگرام خیام نامه
دیدار و گفت‌وگو با علی ملایجردی، نویسنده و مترجم همشهری، همراه با نقد و بررسی دو ترجمه جدید از وی با نام‌های «طبقه ششم خانه پنج طبقه» و «افسانه‌های زیر چادر» در خانه انجمن داستان سیمرغ نیشابور برگزار شد.
در این جلسه مجید نصرآبادی، منتقد و مدرس داستان، و پونه شاهی، مترجم و نویسنده، در خصوص ویژگی های کار ملایجردی در مقام مترجمی که به سه زبان فارسی، انگلیسی و ترکی مسلط است، سخن گفتند.
نصرآبادی پیرامون «آنار رضایف»، نویسنده آذربایجانی این دو اثر، که در شوروی کمونیستی جوانی اش را سپری کرده و مجموعه داستان هایش را در آن دوره نوشته است، سخن راند و تاثیر نظام سلطه بر هنر و به ویژه ادبیات را تبیین کرد.
پونه شاهی از تسلط مترجم در برگردان دقیق و درونی کردن تجربیات نویسنده و انتقال آن به زبانی دیگر به گونه ای که خواننده درکش کند، حرف زد و چنین مترجمی را یک پل بین فرهنگی خواند.
این نشست، با پرسش و پاسخ اعضا و مترجم ادامه یافت و با مراسم امضا و خرید این دو کتاب توسط اعضای انجمن داستان سیمرغ پایان یافت.
شنبه ۶ اسفند ۱۴۰۱ / انجمن داستان سیمرغ نیشابور تلگرام:
به همت «انجمن داستان سیمرغ نیشابور»، کارگاه داستان‌نویسی «محمدحسن شهسواری» جمعه ۲۸ و شنبه ۲۹ بهمن ۱۴٠۱ (صبح و عصر) در نیشابور برگزار خواهد شد.
ظرفیت محدود
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر جهت شرکت در کارگاه، به ادمین کانال تلگرام و یا اینستاگرام «انجمن داستان سیمرغ نیشابور» به آدرس Simurgh_Dastan@ پیام بدهید.
محمدحسن شهسواری، متولد سال ۱۳۵٠، داستان‌نویس، مدرس داستان و داور چند جایزه معتبر ادبی مانند جایزه هوشنگ گلشیری، جایزه بهرام صادقی و جایزه منتقدان‌و‌نویسندگان‌مطبوعات است. اولین مجموعه‌داستانش «کلمه‌ها و ترکیب‌های کهنه» در سال ۱۳۷۹ و نخستین رمانش «پاگرد» در سال ۱۳۸۳ منتشر شد و نام او را سر زبان‌ها انداخت. او در سال ۱۳۹۵ کتاب «حرکت در مه» را در فن داستان‌نویسی و نوعی کتاب راهنمای فیلمنامه‌نویسی منتشر کرد که امسال چاپ نهم آن توسط نشر چشمه منتشر شده است؛ همچنین در سال ۱۳۹۸ آخرین رمانش «شهریور شعله‌ور» را منتشر کرد که به چاپ سوم رسیده است.
«شهریور شعله‌ور» رمانی است در ژانر جنایی و تریلر که محمدحسن شهسواری، آن را در ادامه‌ی رمان «مرداد دیوانه» نوشته است.
شهسواری در سال ۱۳۹۸ رمانی را با انتشارات شهرستان‌ادب منتشر کرد به نام «ایران شهر» که «یک رمان چند جلدی» است. به گفته‌ی وی، ۸ جلد آن نوشته شده و ۵ جلدش منتشر شده است.
«انجمن داستان سیمرغ نیشابور» از هم وطنان برای یاری رساندن به هم وطنان زلزله زده شهرستان خوی دعوت کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر، مصطفی بیان دبیر انجمن داستان سیمرغ نیشابور، ضمن ابراز همدردی و همراهی با هم وطنانِ زلزله زده شهرستان خوی از عموم هم وطنان و همچنین مردم شهرستان نیشابور دعوت کرد تا کمک‌های خود را در قالب لباس گرم، غذای بسته‌بندی شده و همچنین کمک‌های نقدی، هلال احمر را یاری کرده و در صورت تمایل به اهدای کمک‌های نقدی، مبالغ کمک را به شماره کارت ۶۳۶۷۹۵۷۰۷۸۷۵۸۳۳۶ به نام جمعیت هلال احمر واریز کنند.
وی افزود: در حال حاضر بیشترین کمک غیر نقدی مورد نیاز وسایل گرم‌کننده مثل هیتربرقی و پتو است و مردم می‌توانند این اقلام را به شعب جمعیت هلال احمر در سراسر کشور تحویل دهند.
دبیر انجمن داستان سیمرغ نیشابور گفت: «انجمن داستان سیمرغ نیشابور» به همت تعدادی از داستان نویسان در دو مرحله مبلغ یک میلیون تومان به شماره حساب هلال احمر واریز کرد.
وی ادامه داد: «انجمن داستان سیمرغ نیشابور» پیش از این در اهدای شیرخشک نوزاد به هم وطنانِ سیل زده کرمانشاه در سال ۹۸ و نیز اهدای بیش از ۵ میلیون تومان کتاب به سه کتابخانه روستاهای محروم استان‌های سیستان و بلوچستان و کردستان در بهار امسال ایفا نقش کرده است.
بیان گفت: امید است مردمِ سخاوتمند و فرهنگ دوست شهرستان نیشابور، همانطور که در حوادث مشابه نشان داده‌اند، با اهدای کمک‌های انسان دوستانه خود به نهادهای خدمت‌رسان، موجبات کاهش درد و رنج هموطنان عزیزمان در این نقطه از ایران را فراهم آورند.
جلسهٔ شنبه ۱۲ آذر ۱۴٠۱ «انجمن داستان سیمرغ نیشابور» با خواندنِ دو داستان «وسواس» و «کلاف سر در گم»، بهرام صادقی برگزار شد. بهرام صادقی معتقد بود: «من آن داستان‌نویسی را می‌پسندم که چیزی را بگويد که هیچ‌کس دیگر نتواند بگويد.» این جلسه همزمان شد با سی‌وهشتمین سالگرد درگذشت بهرام صادقی. بهرام صادقی، یک نویسندهٔ متفکر بود. او با داستان‌هایش، خوانندهٔ فکور را درگیر ساخت.
دبیرخانه «ششمین جایزه داستان سیمرغ» طبق بیانیه‌ای از تعویق ششمین دورۀ این جایزه ادبی خبر داد. به گزارش آفتاب صبح نیشابور، ششمین دورۀ جایزه داستان سیمرغ که قرار بود نام نامزدها و تاریخ آیین پایانی را در دی ماه اعلام کند، طبق اعلام دبیرخانه جایزه ادبی سیمرغ تا اطلاع ثانوی به تعویق افتاد. در بیانیه منتشر شده از سوی دبیرخانه آمده است: «به نام خالق قلم دبیرخانهٔ ششمین جایزه داستان سیمرغ، فراخوان این جایزه ادبی را پیش‌تر، در تاریخ تیر ماه سال جاری اعلام کرده بود و قرار بر آن بود آیین اختتامیه این رویداد ادبی در نیمهٔ دوم دی ماه سال جاری برگزار شود. انجمن داستان سیمرغ نیشابور که بانی این جایزه ادبی است همیشه معتقد است که باید چراغ ادبیات در شهرستان‌ها روشن نگه داشته شود، اما با توجه به اینکه برگزاری جایزه داستان سیمرغ نیازمند حال و هوای بهتری است و در شرایط کنونی این فضا مهیا نیست؛ لذا با هم‌فکری داوران تصمیم بر آن شد که تاریخ اعلام نامزدها و همچنین برگزاری آیین پایانی ششمین جایزه داستان سیمرغ تغییر پیدا کند. از این رو به تمام داستان‌نویسان و شرکت‌کنندگان محترم اعلام می‌شود تا اطلاع ثانوی ادامهٔ این جایزه ادبی به تعویق خواهد افتاد. بدیهی است تاریخ قطعی اعلام نامزدها، برگزیدگان و همچنین تاریخ آیین پایانی متعاقباً در اولین فرصت اعلام خواهد شد. پنجشنبه ۱۹ آبان ۱۴٠۱ مصطفی بیان / مدیر جایزه داستان سیمرغ و هیات داوران ششمین جایزه داستان سیمرغ»
لازم به توضیح است «ششمین جایزه داستان سیمرغ» در دو بخش ملی (ویژۀ نویسندگان فارسی زبان) و منطقه‌ای (ویژۀ نویسندگان نیشابوری) و با حضور شش داور مطرح کشوری برگزار می شود. بر اساس اعلام دبیرخانۀ جایزۀ ادبی سیمرغ، در این دوره، شاهد حضور بی نظیر نویسندگان از داخل و خارج از کشور هستیم؛ که این نشانۀ اعتماد و اعتبار به این جایزه ادبی در اُبَرشهرِ خراسانِ بزرگ و زادگاه خالقِ «منطق الطیر»، شیخ فریدالدین عطار نیشابوری است. در این دوره ۶۰۰ نویسنده از داخل و خارج از کشور داستان ارسال کردند. که بیشترین داستان ها به ترتیب از استان های تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان، خوزستان و گیلان ارسال شده است. همچنین از کشورهای امریکا، انگلیس، افغانستان، تاجیکستان، مالزی، اتریش، سوئد و ترکیه داستان هایی به دبیرخانه این جایزه ادبی رسیده است. جایزۀ مستقل و خصوصی «داستان سیمرغ» از سال ۱۳۹۴ به ابتکار «انجمن داستان سیمرغ نیشابور» و با مشارکت بخش خصوصی پایه‌گذاری شد و هدف از برگزاری این جایزه ادبی، کشف، معرفی و تولید آثار خلاق و برتر داستانی است. علاقه مندان برای اطلاعات بیشتر می‌توانند به وبلاگ «انجمن داستان سیمرغ نیشابور» www.simurgh-dastan.blogfa.com و یا کانال تلگرام و اینستاگرام انجام با آدرس Simurgh_Dastan مراجعه کنند.
برگزاری نشست تخصصی «ادبیات جنگ» به بهانۀ هفتۀ دفاع مقدس در انجمن داستان سیمرغ نیشابور
هیچ چیز برای نویسنده الزام آور نیست.
نویسنده گزارش: فروغ خراشادی
چاپ شده در نشریه «خیام نامه» / شماره ۵۲۱ / یکشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۱
یکی از جلسات «انجمن داستان سیمرغ نیشابور»، همزمان با هفته دفاع مقدس، اختصاص یافت به دعوت از «علی براتی گجوان» و کتاب تازه چاپ شدۀ وی، با نام «پسرم قاتل است!»
این نویسنده و منتقد ادبیات جنگ که متولد سال ۱۳۳۸ (و به روایتی از زبان خود نویسنده ۱۳۴۴)، رزمنده جنگ هشت ساله ایران و عراق و ساکن مشهد است، در نشستی با اعضای انجمن داستان سیمرغ، از داستان نویسی، تجربه زیسته یک نویسنده و تاثیر جنگ بر ادبیات داستانی گفت و یکی از داستان های کتاب جدیدش را برای حاضران در جلسه خواند. وی به پرسش هایی در خصوص ادبیات داستانی هم پاسخ داد، نظرش را درباره ژانر جنگ گفت و تاکید کرد که نه تنها در نوشته هایش دست به نقد اجتماعی می زند، بلکه با دیدگاه انتقادی به پدیده جنگ می نگرد. در معرفی بیشتر وی باید بگوییم که دومین مجموعه داستان براتی، «آمادهٔ ترور باش»، کتابی است با محوریت رویداد‌های انقلاب ۵۷ که سال گذشته یکی از نامزدهای جایزه ادبی جلال شد.
پیش از شروع جلسه از مصطفی بیان، دبیر انجمن داستان سیمرغ، از دلیل و اهمیت برگزاری چنین نشستی پرسیدیم که چنین پاسخ داد:
«براتی اصولا یا درباره جنگ تحمیلی می‌نویسد یا از انقلاب. به همین دلیل و به بهانهٔ آغاز هفتهٔ دفاع مقدس، تصمیم گرفتیم از جناب علی براتی گجوان دعوت کنیم با حضور در انجمن ما درباب شناخت ژانر «ادبیات جنگ» سخن بگوید. همچنین دوستانِ انجمن می توانند کتاب «پسر من قاتل است!» را با امضای نویسنده خریداری کنند؛ کتابی شامل ۲۵ داستان کوتاه که توسط نشر نیستان منتشر شده است.»
بیان در اهمیت این دعوت افزود: نشست ادبی «ادبیات جنگ»، اولین بار است که توسط انجمن داستان سیمرغ نیشابور، برگزار می‌شود و فرصتی است تا داستان‌نویسان جوان شهرستان نیشابور، با این نوع ژانر ادبی بهتر آشنا شوند. ما هم می توانیم امیدوار باشیم در سال‌های آینده، داستان‌هایی از این نوع ژانر ادبی از نویسندگان شهرمان منتشر شود.
تجربه زیسته به سن نیست!
یکی‌از جدی ترین پرسشذهایی که در خلال این جلسه مطرح شد، تاثیر تجربه زیسته نویسنده در خلق اثر بود؛ یکی‌از اعضای انجمن پرسید:
«چطور می توانم من، که متولد دهه ۶۰ هستم و جنگ را از نزدیک ندیده ام و تجربه جبهه را ندارم، داستان جنگ بنویسم؟ آیا این ژانر منحصر است به کسانی که جنگ را زیسته اند؟»
براتی پاسخ داد:
«تجربه زیسته به سن و دیده ها نیست…
مثلا من می‌خواهم رمانی درباره تاریخ اسلام بنویسم؛ من که آن موقع نبودم! الان از خودم می پرسم راجع به چه شخصیتی بنویسم؟ درباره چی؟ چه دوره ای را انتخاب کنم؟
خب من که نبوده ام … یعنی نباید بنویسم؟ در واقع تجربه زیسته از دید من، از دو چیز نشات می‌گیرد: ۱) سیر مطالعاتی عمیق و ۲) تجربیات زیستی.»
براتی ادامه داد: «بسیاری از جوانان تجربه زیسته بیشتری از من دارند. چرا که سیر مطالعاتی منظمی که برای خود چیده اند، بر آنها افزوده است. انتقال داده داشته اند. راستش ملاک تجربه زیسته، تنها دیدن به چشم و گذر عمر نیست؛ مسأله مهمی که معمولا نادیده گرفته می شود، پژوهش است. هوشیار باشیم که تحقیق را از یاد نبریم.»
این نویسنده ادبیات جنگ افزود: «خودم تا موضوعی برایم کاملا روشن و آماده نشود، به سراغش نمی روم. شما به عنوان نویسنده می دانید که گاهی شخصیت یقه نویسنده را می‌گیرد و می گوید پیش زمینه ای برای من مهیا نکرده ای! وقتی تحقیق نکرده ای یا تحقیق کافی و وافی در مسأله ای نکرده ای، اینطور می شود. به همین دلیل، یک نویسنده فقط با اتکا به زندگی زیسته دست به تولید داستان می زند و دیگری، با تحقیق و تجربه زیسته، خلق می کند! بین یک نویسنده خلاق با یک نویسنده تولید کننده تفاوت است؛ در فرامتن و فراسوی داستان آن کسی که خلق می کند، مخاطب شروع می کند به کشف کردن…»
دبیر انجمن داستان «شمس» حرفهایش را چنین پی گرفت: «اصلا می دانید چرا داستان یکی از هنرهای هفتگانه است؟
تصویرسازی، فضاسازی و شخصیت پردازی در داستان نویسی، مخاطب را شریک داستان می‌کند. یعنی مخاطب بر اساس آنچه می‌خواند، دنیای ذهنی خودش را می سازد. و هر چه داستان خلاقانه تر باشد، شراکت خواننده در آن نمود بیشتری دارد.»
جنگ همیشه آسیب می زند.
در این نشست که با خاطراتی از دوره رزمندگی براتی و تاثیرات آن بر اندیشه، احساس و داستان نویسی او همراه بود، این نویسنده حوزه ادبیات جنگ گفت:
«از دید من جنگ همیشه آسیب می زند؛ چه شما مهاجم باشید و چه مثل کشور ما در جریان جنگ ۸ ساله، دست به دفاع بزنید… جنگ همیشه تاثیر مخربش را باقی می گذارد… به همین دلیل وقتی از ادبیات جنگ حرف می زنیم، من آن را به ادبیات دفاع مقدس و جنگ تقسیم نمی‌کنم…» وی با تاکید بر این نکته که ژانر جنگ، یکی از جذاب ترین ژانرهای داستانی است و در دنیا طرفداران بسیار دارد، گفت: «تولید این ژانر در کشور ما هم زیاد است اما در بین مخاطبان، به دلایلی طرفداران زیادی ندارد؛ من توصیه میکنم شما چند رمان یا داستان کوتاه درباره جنگ بخوانید… از کسانی بخوانید که برای دل خودشان می نویسند… از نویسندگانی که خود را موظف به نوشتن چیزی نمی کنند… اصلا نویسنده اگر ژانری را دوست ندارد، نباید بنویسد؛ به شما هم تاکید میکنم سفارشی نویسی نکنید؛ جشنواره نویسی و جایزه نویسی نکنید… چیزی که نویسنده برای خودش می‌نویسد مهم است… هیچ چیز برای نویسنده الزام آور نیست…»
